
US Um Laimi Kan I Ralrin Lo Ahcun A Kan Deengding tu Kan Ral Pakhat
Ara lio Cuahmahmi Kan Ral Stress: America hi vawleicung ah ram tthawng bik le ram ttha asi nain vawleicung ah stress-lungretheih a tam cemmi ram pahra chungah a pasarihnak ah ai telmi asi.(Gallup Survey) Sifaak bikmi le fimcawnnak lei a niam bik asimi Laimi kha, hma-khat lo ah vawleicung fimcawnnak le technology a saang bikmi U.S. ram ah puantom hlonh in kan vun i hlonh cio hna.
Cu tikah kan khuaruah ning, kan thil tuak ning, kan nun ningcang, kan sining le thiamnak nih a tlin lomi thil le challenge tampi a um. Cu bantuk sining dirhmun niam-background in a rami kan si hna tikah stress hi a hleiin kan ton lo-awk a ttha lo. Mah stress hi a ralaimi kum 10-30 chung hrawng cu, U.S. um Laimi hi kan i ralrin lo ahcun, biatak tein aa kan deengtu ding kan ral pakhat asi. Stress hi a sawhsawh asi lo. Caan sau nawn stress nih a den cangmi hna cu, thinlung/thluak lei damlonak asimi anxiety, depression, tibantuk nih faak piin an nun a ttemttawn hna.
American Institute of Stress (AIS) nih stress research an tuahmi nih a langhtermi cu, U.S. ah stress a tamnak bik #1 cu rianttuannak hmun hi asi, an ti. Stress cu a kaa-kip in a ra ko lai. Cucu kan mah tu nih tei le control thiam a rak haumi asi. Stress caan ah zeitindah kan tei (de-stress) kan tuah lai? Keimah zong nih a sikhawh chungin tuah kaa zuam vemi a tlaangpiin tlawmpal ka vun langhter lai:
(i) Minute tlawmpal faak nawn thawchuah-thawhdawpnak tuah breathing-inhaling (ii) Minute tlawmpal thinlung-ruahnak dai tein um ter (meditation) tuah (iii) Thlacam-prayer (iv) Innkam/Park ah lamleen-walking v Ngandamnak ca tthami ti-rawl ei-eating healthy food (vi) A zatawk in ii hngilh-sleep (vii) Ngaihthiamnak- forgiveness Hika zawn ahhin midang ngaihthiam lawng a za lo, mah le mah zong ii ngaihthiam peng a herh. A um len rih nain hi vial hi si rih ko seh. A duhmi nih vun chap cio te ulaw. Salai Van D Ceu