By Nathan Pa LD Hmung: Nawi Tidil le Aw Laimi! US phaisa million tampi dih in le Kawlram phaisa Billion tampi dih in, VP Henry Van Thio zuampiaknak in Nawl tidil ser timh a si.

Asinain Laimi ttheo cu, duhlonak tampi zong FB ah langhter a si. Pumpak ruahnak a si ko caah theihthiam ngai ding khi a si ko nain, hi bantuk thil lianngan a tlamtlin khawh nakding caah a tawlreltu hna caah thachiatnak hna a si sual lai ti zong phan a um ngaingai. Thachiatnak ah rak lak hrimhrim ding a si hnga lo. Cozah le thil ti khawh nak (power) a ngeimi hna rian biapi bik pakhat cu zapi caah, hmailei caah thil ttha tuah kha a si. A duhlotu zong cu um phung a si ko. Asinain i donhter ding a si ruam hnga lo.

Zei thil paoh hi, a bik in thil lianngan paoh cu, a tthatnak le a chiatnak a um dih. Ttih a nunnak zawn zong a um dih. Asinain ttih a nunnak maw a tam dah, tthatnak a chuahpi nakding timi tu kha zoh chih a hau lengmang mi a si. TV a chuahka ah mi tam tuk nih an rak doh. Kan fale a hrawh hna lai, kan nunphung a hrawh lai an rak ti. A hrawhmi hna zong an um pah kho men ko, asinain mi tampi caah tthatnak a chuahpi mi a tam deuh.

Lai thluak in dengteo in chim ko ahcun mawttaw mawngh, i cit le ngeih zong hi ttih a nung tuk. Vanchiat ton ahcun chikkhat ah nunnak zong a liam kho. Asinain chan sining, kan sining le kan umnak sining nih a pek ahcun mawttaw ngeih le i cit cu ttih a nun tuk ko bu zong ah ngeih le i cit a hau. Khuacaan thlennak (climate change) le pawngkam zohkhenhnak (environmental protection) kong ah ram tthangcho cangmi le a tthangcho liomi hna ram karah buainak tampi a um peng rih.

A fawinak in cun, USA nih hin khuacaan thlennak kong ah vawleicung biahren le minsen a thu duh lo. Kan ram nunning le sipuazi a hrawh lai a ti. Tuluk le India zong nih an doh. A ruang cu, Cozah rian biapi bik cu miphun covo le tthatnak ding ca (national interest) zoh kha a si. Cu hnu ah thil dangdang kha zoh chih a si.

Hi kong bia an i ruahnak ah an chim tawnmi cu:Ram tthancho cangmi hna nih nan rak tuah, nan rak hman i tthanchonak tampi an pek cang hna. Atu ah kanmah nih kan tuah ve tikah a ttha lo, pawngkam a hrawh lai nan kan ti. Kan tuah ve phot lai i, cu hnu ah pawngkam a hrawh a si le kan ngolte lai ti khi an chim pengmi a si. Cucu, vawleicung sining a si.

Tuluk nih amah tthathnemnak caah kan ram ah tidil a tuah i, kan tiva le vawlei hna a rawh ding le a pam ding a si ttung nain kanmah caah tthathnemnak zong a um lo dingmi thil hna khi cu sisehlaw biatak tein doh ding a si. Asinain kanmah thazaang zong in kan ser khawh lo mi, kan Chinmi chung in thil ti khawh nak a ngei liomi hna nih power an ngeih lio le a caan lio te ah ttan an lak hnu ah, tlam a tlin khawh ding tiang an kan zuampiak cangmi thil hna biatak tein kan doh tawn hi cu a poi ngai ko. Asinain a duh lo tu hna hi, dai tein a ummi mi tam u (silent major) cu an si lai ka zum lo.