Khah! Dr. Aung Myint Thang Cingcing Asi Ko Eeh Hi BantuK Ruahnak A Hun Chuahpi Mi Hi A Hman Kho Taktak Zeitindah Na Ruah Ve

Chin Ram I Mahten Iuknak Kongah Biahalnak (Questions On Self-Rule In Chin State)
Kanmah kan Chin Ram mahtein uk a duhtu cu kanmah Chinmi kan si. Kanmah Chinmi nih lam kan sial ding zong a si. Asinain ruahawk tampi a um ve. Mahten iuknak kong he pehtlai in biahalnak zong tampi a chuak.

1. Chin Ram hi Chimmi nih kan uk lai i Chin Federal State kan dirh lai timi ahhin Chin Federal State cu cunglei (Bahu) in peek va si te selaw zeitehna dah Chin Sate Federal cozah nih mahtein, cunglei Bahu cozah teloin, a tlaih hna lai, a dirh hna lai? Fimcawnnak (education) maw, ngandamdam (health) maw, phung (law and order) maw, tthanchonak (development) vialte maw, uknak sawhsawh lawng dah?

2. Zeizat vial dah cunglei cozah nih a tlaih lai i zeizat vial dah Chin Federal Cozah nih a tlaih ve lai? Asiloah Chin Ram caah cunglei Bahu tlangtlaknak tel bak ti loin maw Chin Federal State cozah nih zeizong vialte a tlaih dih lai?

3. Chin Federal State cozah nih Chin Ram uknak vialte a tlaih dih ahcun Chin Ram caah a herhmi chawva hi cunglei Bahu cozah nih a bawm ti kun lai maw? A bawmh ti lo ah Chin Federal State nih Chin Ram caah zeitindah phaisa a kawl lai? Asiloah cunglei Bahu nihmaw Chin Federal State caah aherhmi phaisa cu a peek peng lai nain cunglei Bahu cozah cu Chin Ram ihruainak kongah i tel ti lo in phaisa lawng a bawmh peng ko hna? Cucu a tuah hnga maw?

4. 2008 constitution tiang i bia khiahnak ahcun Union of Myanmar kuai lo ding hi ai telmi a si. Cucaah federal state (mahtein iuknak) hi cunglei Bahu cozah nih Kawl Ram (union) in nan chuah nak ding caah kar nan hlan a si ko tiah an ruat in an kan pe duh lo hnga maw? Cun Chin Ram hi federal kan peek ahcun adang pyne zong nih an i cawn dih lai i, pyne dang zong peek dih an hauh lai caah adonghnak ahcun kanmah (Bama) lawng hi kan taang sual lai ti phan in federal uknak hi an kan pee duh lo sual hnga maw?

5. 2016 ahkhan Rakhin State ahcun Rakhine party an rak chuak. Asiah ziah Rakhin hi atu ah Rakhine Federal State cu an peek ve ne hna hnga lo? Rakhine nih an duh lo maw a si hnga? Ahal ko i an peek duh hna lo dah a si hnga?

6. Chinmi hi kan holh ai dan cio bantukin i funtom khawh le lungrual i um khawh zong hi kan i harh ngai mi a si cu nan theih dihmi a si. Cunglei Bahu cozah nih Chin Federal State, mahtein iuknak cu rak kan pe hna sehlaw, hmaileiah kanmah le kan peng le kan miphun cio in federal township hna kan hal tthan cio te sual hna maw? Township cio in i uk duhnak hna kan ngei tthan cio te hna hnga maw? Hakha Federal Township cozah, Tedim Federal Township cozah ti hna ser kan duh tthan te sual hnga maw?

7. Kanmah tein Chin State hi i uk hna usih law, ca kan cawnmi kan course hi atu i cozah siangin i kan cawnmi hi maw kan cawn tthiamtthiam ko hna hnga? Asiloah cauk dang maw kanmah kan holh cio in kan chuah hna hnga i kanmah kan holh cio in ca kan cawn cang hna hnga? Chin Ram ah holh phun 53 a um ti a si. Cu holh phun vialte in maw university tiang kai a si cang hnga? Asiloah uknak vial cu Chinmi nih kan tlaih lai i maw Kawl ca tthiantthiam in ca cu kan cawn ko hna hnga? Mizo Ram ahcun anmah Mizo cozah nih curriculum le course pawl an ser dih. Asinain Mizo ram ahcun Mizo miphun kha majority an si tikah buainak a um tuk lo. Holh pakhat an i bawm kho dih.Chin Ram cu ethnic diverse community asi i, main majority tribe zong kan um hna lo tikah har deuhnak a nei lai maw?

Federal uknak kong ah biahal ding ka neih mi pawl an si i cu party/kha party ti do lo tein ka ttialmi a si. Nan ruahnak rak chuah cio ding in kan sawm hna. Credit: Aung Myint Thang