
Kawlram Sihni hna le Pi Ci Arko in Tuahtu (Lehawk Hngalh bak loin) Gambia Bialehnak
Kawlram Sihni hna le Pi Ci Arko in Tuahtu (Lehawk Hngalh bak loin) Gambia Bialehnak: Genocide ah Kawlram nih Bialen nak 2 a tuah. Rohingya cung ah Genocide timhlamnak aumlo. Kan tuahto mi ah Cihhmih nak a va si sual hmanh ah, hi pakhat te lawng in Genocide na buar ti khawh ka si ve lo. Kawlram Biachimh mi ah Asilo tiah an el lomi konglam hna Kawlram nih FFM timi UN cazin kha a el kho lo. Asi lo ati lo. FFM cazin ah Cihhmih nak timhlam nak kong aum. Cucu Kawlram nih elh nak atuah lo. FFM cu konglam 7 a bik in an ṭial mi asi.
Kawlram Sihni hna nih an el lo mi hna FFM cazin chung umbia. 1. Cihhmih timhlam nak cu 1st nak asi. Kawl ralkap nih a hleihluat tiang in ralkap thazang an hman. 2. Ralkap hna nih Cihhmih timhlam cawlcang nak. Rabawi hna nawlpek nakin Innlo vialte an hrawk dih tikah pungsan pakhat lawng tein an hrawk hna. Timhlam nak ngei cia in antuah mi asi. 3. Innlo 392 an hrawk cikcek mi (JCB in) le mei an khangh mi kawlram nih an el kholo. Timhcia mam tein an hrawk mi asi. 4. Ngakchia le Nu hna tlaihrem nak kong ah Kawlram nih pelte hmanh an chimhrel lo. Zeitintiah el khawh asi lo mi le an chimh ngam lo mi asi caah an I philh ter lawh lawh mi asi. Sual ka phawt hna lo. Keimah hrim zong nih asi lo ning in phisin cu ka huat tuk mi asi ve caah.
5. Ralkap nih a dang rianṭuantu hna le mipi kha, minung he I lawh loin an tuahto nak. Hru hru hrang hrang in saram bantuk in le mi thleidan in an tuahto hna. Philh awk le hnuchit awk ṭhalo mi konglam hna ansi. Kawl agent hna nih abiapi asi lo ti phunphai in bia an chim rih. El an ngamh lo zong si men lai. a. Huat nak bia le ralhrang lungput ah a hruai khawh mi biachim holhrel nak. Ralbawizik Feibuk ah Kanram Rohingya miphun an umlo tiah kan ti khawh nak hnga hloh viar uh tiah buaibai nak alinsa saling lio ah zung thanh caa phun in a ṭial.
b. Thleidan nak hmuitinh le upadi hna tamtuk in kawlram ah aum rih fawn. Tcn: Rammi si nak covo le Hmatpungṭin (ID). Rohingya cung ah hleihluat tiang in phungning lo upadi asuai piak hna caah asi. Abiak nak le athawhkeh nak tuanbia theih loin ID tuah piak khawh asilo tiah kawlram nih anti. Rammi sinak le Innlo an chut mihna zong pelte hman an chimphuan lo. 6. Mipi nih Rohingya huat nak ding ah forhfial nak, thanhca chuahnak, Cucu Kawlram cozah nih lungtak tein an cohlan.
7. Nuhrin covo kha fihnung phun an si tiang in an buar nak. Nuhrin covo le Genocide siter tu hlathlai nak atuah lo, dantat nak atuah lo. Biatak tein le timh ciammam tein Nurhin covo Upadi (International Humanitarian Law) an buar. Hi pei FFM cazin ah lairel tu Upadi asi fam cu. Kawlram lei nih an el kho mi pakhat te: Nawlbuar mi Ralkap hna kha dantat nak kan tuah hna. Cihhmih timhlam nak hi a cheubang timi a um kho maw? Kawlram nih mah le mah biahal nak aatuah. Mah le mah bia I hal hlei in zeitihmanh an tuah khawh deuh ti lo I asi. 2
008 phunghrampi ning in Ralkap Biaceih zung aum. Hitin Biaceih ding ah ahar tuk tiah Kawlram Kuzale pumpak hrim nih a chimh phuan cang. Ralkap misual asi mi Kawl Ralkap, Tlangcung Ralkap hna, Ralbawizik le Ralbawi hna, Cozah rianṭuan hlathlai dantat cu a hart tukmi asi caah biaceih nak dinfel a chuah khawh lonak cu sifam cu! Ralbawi zik telin Biaceih dantat ding mi Ralbawi 6 hna hi FFM cizah ah aum. Cucu ahonih dah an bia an ceih hna lai. Min Aung Hlaing, Lt. Senoir General Soe Win, Brig. Aung Aung (Tama 99), Brig Than Oo (tama 33), hna hi taza cuai thongthlak nak rian cu hodah aṭuan kun lai. Cucaah adikthlir mi biaceihnak asilo ti kha el awk aum lo.
Nuhrin covo NI Dec 10 ah USA nih phihkarh nak an tuah cang hna. Nuhrin covo le Genocide an buar caah asi. Ralkap nih mah le mah Biaceih cu a duh ballo. Pi Ci nih biaceihnak kan tuah ati mi tham cu Vawlei pumpi nih kan aw hnawh hna hnu ah nawh sare in an tuah mi asi. Vawlei Upadi ning in hlawhtlin hlathlai nak le a puitling mi biacieh nak si lo. Inndin khua piatana tuksapur: Ralkap hna siloin Reuter Media tu kha an tlai hna. Thong kum 7 an thlak hna. Vawlei pi nih kan mawtchiat hna hnu ah misual Ralkap hna cu antlai hna. Thla 7 thong inn an um hnu ah Tamada nih a luat ter hna.
Hi kong he pehtlai in Rohingya konglam hlathlai in Biaceih piak mi a umrihlo. Kawlram cozah nih ceih angamh lo maw asi? Hnu achit bia maw as? Timi langh ter mi an ngei lo. Langh ter ding in an el zong asi men lai. Kawlram nih Hlathlai Biaceih nak kan tuah cuahmah atimi cu misual tak tak kha kut dong sawh in le Dinfel biacieh nak asi tiah cohlan khawh asi lo. Biaceih nak ah Rohingya konglam pelte hmanh an tel hoi lo. Rohingya refugee hna kirṭhan nak caah kan tuan cuah mah lio mi asi. Cucaah Genocide tian ti khawh kan si lo. Uanthlar ngai in le Biatak tuk in a chim. Pi Ci. It is complete fraud. Pumpi in hlenthawih nak le hrokhrawl asi.
Dr. Okowa nih tlawmte an kir cu ati. 2019 September Cachuah ning in: Nuhrin covo, duhdim tein, hnangam tein, tbk in hmunhma sersiam piak, zohkkhen kilven le cohlan a her. Nain kawl zosah nih lehtalam thil a tuah ṭhan hoi lila. An hmun hma le an loram kha an chut ṭhiam hna. Mei an khangh pia rih ko hna. Midang tu kha an Inn lo le Lohmun kha an pek lehlam hna. Rohingya kirṭhan ding ah timhcia an si rih lo. Cozah ni UNCHR-UNDP he MOU ah refugee kirṭhan nak le zohkhen kilven nak caah pakhat hmanh an tuah rihlo. Rianṭuan ding in tu tiang kan hngak peng rih ko.
Rohingya cung ah thleidan ngeinak le thlanglamh zawmtai nak biafang hna cu mipi chimlo Kawl hruaitu hna hrim nih an dhih bak lo. Pi Ci biachim mi ah Rohingya biafang aa tello. ARSA kong achim lawng ah paisen te aa tel. Kawlram kuzale nih Cihhmih nak tuah timh siloin Ralkap nih Hmunhma thainhlim nak antuah tu asi. Pi Ci. Ngakchia hna Sunghno nu kut in chut riangmang in that hnu ah tiva ah hlon hi maw at duh mi asi? Thihlak in ngakchia an tuk velh hna. Ngakchia kum tling lo le nu tampi tlaihrem hi maw asi hnga. Tuksapur pei asi hi mu.
Chia ṭha rawk viar in tlaihrem an si. Inn tampi meikhangh le hrawk, Innchung hremkhumh in meikhnagh that nak hi maw asi ne lai. hi. Tapung le ralhrang antuk hna nan ti lo maw? Rohingya cihhmih le hloh ding ah timhlam nak a fian ter bik mi cu. ARSA le Ralkap 2017 Aug 25 ah an I kap hmasa. 11 Aug ah misual tiah amin athang mi Ralkap kha thlah chung an si cang. MAL feibuk ah Bangali vialte thah nawn dih u tiah a forh hna. ARSA le mipi kha thleidan loin Ralkap nih an kahthat thluamah hna. Hohmanh thlachiat ruatnak ngei loin nu thlu lo bawte thlu loin Fawpimi thlu loin kahthat dih ansi hna.
2019 UN Cachuah mi ah Cihhmih thahnawn nak timhlam nak aum tiah fianghlang tein a um. 2016 hrim in biataktein Rohingya thatnawn nak biata tein aum cang to zong aa tel fawn. Lakhruak lairel nak aherh lemlo (Professon Okowa). 2019 Sept ning tein thil aathlen mi aum lo caah Okowa hi a palh. Zumh awk tlak asi lo. Cucaah Lakhruah Khuakhan Lairel nak hi canrau lo tein kan tuah kho lo ahcun hlan lio thil sing tein a kal peng lai. Thil dih le baidik chuakin Genocide khamkho nak caah aherh bik mi cu Provisional Measure hi asi. Mangṭha u Kalawm. Saya Rung Kaw