“Halkha NAWI DAM Kong le Kan Chungkhar Sining” Mahzawn lawng i ruah caan a si ti lo. Miphun caah le Mipi caah ti i mahtang i hui dih peng zong hi a za riamrawm cang lo maw?

Nawi Lei hi a thei lomi nan um sual ah, Kapu Pu Cia Dun nih a thazaang le a chawva dih in a rak chaih(tuah)mi lei a si. A thlanhripi a tlaknak hmun le vawilei a si. Halkhami a hmasabik Lei a chaihtu (tuahtu) a rak si. Kan hngakchiatte in Nawirawn ah a thanglianmi kan si. Nawi Fing le Tlang khi caw kan kawlnak le kan tlawnlennak asi. Nawiva hi kan ngahring dawinak le ti kan i lio tawnnak ti kan thannak a si. A tu cu thal ah ti a reu dih i, fur ah luti le nawncek le hmunthur luannak ah a cang. 1988 i sianginn khar hnu in Nawi ah kan um. Lei rian kan tuan i kan paw kan i cawm. Nawi in sianginn kan kai, fimnak kan cawng. Kan nunnak ah kan hmanmi hmun asi. Kapu a rak nun lio in a tuni tiang kan tuanmi le kan pawcawmnak, kan nunnak hrampi a si.

Nan i thawh i, nan nawlngeihnak cu fawite in nan hman. Hakha dinti caah kan pe uh nan ti. Nan min nan thut lo i nan kan pek lo ahcun Cozah nih an in chuh hna lai nan kan ti. Cozah a tuan liomi cu nanmah kha nan si ko ti cu hopoh theih asi.

Timit Dam nan tuahmi dinti lakmi hmanh inn nan phanhter kho lo. Ka tapa nih Timit dam nan tuah i dinti nan lakmi tah? an ti hna lio ah “USDP Party nih an tuahmi asi i kan pehzulh kholo” tiah nan ti. Nanmah Party pahnih karlak nan izuamcawhnak ah; Mipi cu Dinti loin nan chiah hna, vaansang in nan umter hna. Minung kan nunnak ah dinti a herh zia zong nan thei ti lo. Mah nihcun mipi caah rian kan tuan nan i ti.

Lo ngei vialte kan in liamh hna lai nan timi kong ah, Pu Hram Ceu nih ca a thlahmi 3nak ah aa tialmi kha; Pu Zo Bawi te kan inn i an rat lio ah, ka u nih “liamhding nan timi hi tah zeitin asi lai” tiin a hal. Bia vaivuan ( ေကာလဟာလ) a si. “Kan in tuah piak khawhmi hna cu; ahnu ah Cozah pekmi / sangthar samhmi chungin innhmun pakhat cio hi kan in tuahpiak khawhmi hna” tiah a ti. Nan liamh khawhlo dingmi le nan pek khawhlo dingmi kha mipi sinah nan thlah awk a si lo. Biadik chim caan asi cang. Tuah khawhlo dingmi te hna cu nan chim an rel len awk si ti lo. Lothlo le Loriak an si ai pat tiin kan hlen khawh hna lai timi namnehnak lungput ngeih caan zong a si ti lo.

A thla in Survey kan tuah an ti ahhin, Lo ngeimi an chimh le an sawm hna ka theilo.Hi tluk a nganmi Dam tuah an i timh ahhin Ti nih a phumdih dingmi Nawi i a ummi le lo ngei hna hi, zeiruangah thate in an kan sawm hnga lo. Kum 2009 lio zongah ramdang in tangka an i kawlh (Renny Ceu L Mang comment mi) le an i timh tuah ahhin Lo ngei an kan sawm lo. A tu lawng ah kan i fiang. Kan ngeih maw a chia deuh, kan thin maw a hung deuh, kan lung dah a fak deuh. Kan sifah le san kan tlaihlotuk ruangah dah chimh awk kan tlaklo ti ka ruah ah, thinlung a fak deuhdeuh. Kapa ka rak timi cu; “Hakkauh le mi hnahchuah nun zong hi ngei pah ve hen”, ka rak ti i “zeihmanh an silo, na upa lai i na theih te lai”, a rak ka ti. (Kaa fiang nifa a nun in a kan cawnpiak). Mipi ca i nan tuah duh taktak ahcun; Lo ngei nan kan sawm hmasabik awk a si lo maw? Lo ngeitu theihlo in khuakhan lairel hi zei phung dah asi hnga? Keimah nih ka tuah, keimah nih ka thawk, keimah …kei mah .. timi nan duhtuknak ah a ngeitu sawm an philh ai.

Nawi Dam tuahnak ding khuakhangtu chungtel (Committee)a si vemi Pu Sui Kung nih ka tapa Siang Bawi cu; Nawi Dam tuah kan duh lonak kong ca a tialmi ruangah, aa thawh i, “Siang Bawi hi a hnawng hri in awh i thlaiding a si. Hakha thanchonak a duhlomi poh hlohdih ding an si ko” a timi hi chungtel pakhat nih hibantuk bia chim le hibantuk lungput thalo a ngeimi hna upa tuan cu tih nungtuk asi. Kan duhnak le kan duhlonak cu zalawngte in chim le relnak nawl kan ngei, nan ngei cio ko. Kan duhnak aa khat phung zong a si i, aa khatlo phung zong a si ko. Mahruang ah kan nunnak lak ding tiang ca tial le tinak nawl nan ngeilo. Thanchonak a timi hi, Nawi Dam hei tuah i Nawi neelrawn ti in hei phunter, chungtel ka si i, mahte tal cu ka tinco ve awk asi hei ti tepawl tiang lawng a ruah khawhmi hi a si rua.

Halkha khuachung ah 2015 i kan tonmi kokek rawhralnak hmun khi a tu tiang Red Zone a si rih. Hakha College Vawlei a kak cang. Cerhpar va a dong lei khi Thantlang lam tiang vawlei a nem, Dinlo i EPC electric zungin Zion Biakinn hnu lei, CCU sianhinn lei khi thate in zoh tuah uh; mipi caah an ti ahcun mipi zawnruah bute in khua hi ruat pah hna sehlaw a tha hngalo maw?

Mipi dawtnak a ngei taklomi le kan nunnak tiang hloh dih a duhtu upa chungtel pawl an kut ahcun zeitinhen kan Pupa rosung a simi kan pawcawmnak le kan nunnak asimi kan Nawirawn cu kan pek ngam lai le kan sian hnga?

Nawi Dam tuah dingin chunmang a manhmi le tidilnak in thancho a duhtu mipi hna; “ Lo ngeitu nihcun nan chunmang kan in tlinhpiak khawh hnalo caah kan ngaithiam ko uh” tiah zangfah kan nawl ko hna. Cozah nih hramhram in a laklo poh ahcun, Lo ngei hna nih Chunmang kan ngei ve.

Kanmah kan kong kanmahte in khuakhan lairelnak nawl kan ngeih tik ah, Pupa Ro a simi Nawi Neelrawn cu Pangpar Dum ah kan ser lai i; Halkha mipi idinhnak hmun le Chin miphun kan tuanbia kan tialnak Pangpar Dum, Chin miphun kan techin kan fapar tiangin zohte dingmi, kan tuanbia le Ro kan chiahnak Pangpar Dum, le Semmawngrual tlawnlennak hmunnuam le hmuntha si dingah chunmang dawh kan manh. Nawi Neelrawn; ti chung i a pil lai le a tlau lai kan sianglo. Caṭialtu:Lily Ca Hlei Tial