Esther Dawt Chin sung rak tlung rih hlah. Pakhatnak Myanmar Idol i pakhatnak na kan lak piak i Chin miphun na kan cawi san i na kan hmainghal ter ca ah kan i lawm. Pahnihnak Zeithil na tawn hmanhah na Pathian i tlaih peng law hmailei panh in kar hlang pe ko. Pathumnak Online le media ah hnahchuah tu pawl te mah pumpak lawng khua ruah i ram ca ah le Pathian ca zawng ah zeihmanh that hnemnak a ngei li mi pawl nih a nin sawisel tik ah mipi nih zei ah kan relpiak hna lo bantuk in zei ah rel lo te i rak um ko.

Palinak. Hnachuah le hruh kawp pah i, na min a than ca ah na kawng asi lo tial hmanh ahbmi tampi in an.zoh ti thei i duh poh i pumpak min than duh le phaisa hmuh duh i na min a tial i duh poh an chim mi hna khi na na success ruang ah a si ti thei law zei ah rel hlah, khat lei kap ah na bawmh hna nak a si ve, an mawlh ca ah nang mah bel te nih na in. Panganak. Lai tlang ah cun rak tlung hlah law kawlram ah khan um rih ko.

Zeiruang ti ah cun nangmah an nin hnahchuah tu pawlnih an in sawisel hmanh duh tawk loin an in thah lai. Mi lar le mahnak tha, fim, fel le a successful mi a hua mi Laitlang ah kan khat hi. Paruknak. A si nang mah na rian le na life kha concentrate tuah ko. Credit: Khawl Kim (GC)

Lung afim dih vun relchih: Chinmi Nih Tlaihhremmi Si Kan I Ziak Tuk Rih Sual Maw? Chin miphun lawng si lo in tlangcung miphun tamdeuh nih kanmah le kanmah i zumh le i bochan lo in miphun dang Kawlpa asiloah Kawl party i bochannak le upatnak a kan ngeihtertu taktak hi “Phunglam” (Upadi) ruang ah a si. Cawlcang kho lo ding in tlangcung mi vialte cu kum 70 renglo Burmanization policy le aa-na-shin dictator asiloah party pakhat system policy hmang in “an kan tlaihhrem” ruang ah a si.

Hiti phunghram, phunglam le upadi in tlaihhrem kan simi, i hngalh cang hna usih law a kan tlaihhremtu lei ah ttang ti hna hlah usih. Mi Zei Nih Dah An Kan Tlaihhrem? 2008 Phunghram tawhtlaitu ralkap le USDP hi a pakhatnak bik tlangcung miphun vialte a kan tlaihhremtu an si. A pahnihnak ah Kawl miphun nih chakrenghmi party a simi NLD an si.

Zeitindah An Kan Tlaihhrem? Ralkap le USDP nih 2008 phunghrampi in an kan tlaihhremmi le an kan tlaihhrem ning cu chim le tial hau ah ka ruat ti lo. Kawl nih hiti hin phungthluk an ngei. “A minung na dawt ahcun upadi (phunglam) remhpiak, a minung na huat ahcun upadi (phunglam) hmang” (လကိချစ်ရင် မကိြပင်၊ လကိမန်းရင် မကိသံး) ti a si.

Cu nih a sawhduhmi cu; “Na dawtmi minung caah upadi (phunglam) na remhpiak lai, na huatmi minung cu upadi (phunglam) in na namneh lai” ti khi a si. Hi policy in Kawlram khawngtawn uktu (aa-naa-sin) Kawl miphun pawl nih miphun hme a simi tlangcung miphun vialte cu kum 70 chung an kan tlaihhrem, kan thluak an kan tawl.

Hi policy cu miphun ngan a simi (NLD, USDP) paoh nih an ngeih zungzalmi a si. Cucu Miphunpi Dawpdolhnak (Burmanization) lungput kan ti lengmang mi cu a si. NLD Nih Avoi 2nak An Kan Tlaihhrem? Democracy a aupitu Daw Aung San Suu Kyi le a party zong nih hi upadi tlaihhremnak phunglam hi an hman ve. Cucu khuaika dah kan hmuh? Suu Kyi an dawt tuk caah State Counsellor ngahnak ding upadi cu an serpiak diam ko.

Ralkap nih Suu Kyi an huat/ an tih tuk ve caah President a tlin khawh lonak pomah 59 cu fak deuh rengh ding in upadi an chuahpi ve. 2015 kum thimnak tuah hlan ah Suu Kyi nih President cung ah ka um lai a timi bia kha hika zawn ah a hung tling. 2008 phunghrampi hmanh an remh khawh hlan ah anmah thutdan ngahnak le nawlngeihnak caah phunglam an kan ser hnawh.

Federal he aa sengtlai taktakmi pohmah 261 (Chief Minister thimnak) kong ah USDP le ralkap nih remh ding in an chuahpi i NLD nih tlangcung miphun tlaihhremnak caah an remh duh lo.Ralkap le USDP nih caan saupi tlangcung miphun pohmah 261 in an kan tlaihhrem hnu ah NLD nih cozah a tlaih hnu ah hi pohmah thiamthiam in a kan tlaihhrem chap rih. Cu lawng maw, si hlah e! 2008 phunghram in an kan tlaihhrem. B-ism timi Burmanization policy le Buddhishism policy in an kan tlaihhrem.

Asinain Chinmi tampi nih tlaihhremmi si kha kan duh, kan uar tuk i a kan tlaihhremtu lei ah hechet kan ttang rih hoi. Tlaihhremmi kan si kan i hngalh lo bia maw a si, tlaihhrem hi a nuam tuk in dah kan theih bia a si hnga? Chinmi hi Kawlmi le cozah a dotdot nih a phunphun in tlaihhremmi kan si ti i hngal cang hna usih.

Ningzah hngalh in kan lung i fim cang hna usih law kan luatnak ding ah a kan chanhtu ding kanmah Chin miphun (CNLD) meekuang panh in kan vote bungh dih ve cang hna usih. Hakha Pyine hluttaw No.1 caah aa tlakbikmi Pu Van Chan Ceu vote hna usih! Pu Van Chan Ceu Team, Hakha, Chin State 2020 November 4. Share tuahnak in nan ka bawmh caah kaa lawm. Credit: Van Chan Ceu.